Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Chordata (Chordés ou Cordés), c'est-à-dire un cladogramme mettant en lumière les relations de parenté existant entre leurs différents groupes (ou taxa). Les points qui font l'objet de débats au sein de la communauté scientifique sont brièvement présentés avant la bibliographie.
À la suite d'un taxon, sa période d'apparition, quand elle est connue, peut être indiquée suivant la légende suivante : (Plé) : Pléistocène ; (Pli) : Pliocène ; (Mio) : Miocène ; (Oli) : Oligocène ; (Éoc) : Éocène ; (Pal) : Paléocène ; (Cré) : Crétacé ; (Jur) : Jurassique ; (Tri) : Trias ; (Per) : Permien ; (Car) : Carbonifère ; (Dév) : Dévonien ; (Sil) : Silurien ; (Ord) : Ordovicien ; (Camb) : Cambrien. De plus, pour plus de précisions si possible, (-) : inférieur ; (~) : moyen ; (+) : supérieur.
Le symbole ▲ renvoie à la partie immédiatement supérieure de l'arbre phylogénétique du vivant. Le signe ► renvoie à la classification phylogénétique du groupe considéré.
▲ └─o Chordata ├─o Cephalochordata └─o Olfactores ├─o Urochordata ou Tunicata ► └─o Craniata ├─o Hyperotreti └─o Vertebrata ├─o Hyperoartia ► └─o ├─o Conodonta (éteint) ► └─o ├─o Pteraspidomorphi (éteint) ► └─o ├─? Anaspida (éteint) └─o Thelodontomorphi ou Thelodonti (éteint) (paraphylétique) └─o Gnathostomata ► └─o Cephalaspidomorphi (éteint) ├─o Galeaspida (éteint) └─o ├─o Pituriaspida (éteint) └─o Osteostraci (éteint)
▲ └─o Chordata ├─o Cephalochordata │ ├─? Metaspriggina (éteint) │ ├─o Cathaymyrus (éteint) │ ├─o Pikaia (éteint) │ └─o Acrania │ ├─? Paleobranchiostoma (éteint) │ └─o Amphioxiformes │ ├─o Branchiostomidae │ └─o Epigonichthyidae ou Asymmetrontidae └─o Olfactores │ ├─o Urochordata ou Tunicata ► └─o ├─o Haikouella (éteint) └─o Craniata ├─o Hyperotreti │ ├─o Gilpichthys (éteint) │ └─o │ ├─o Myxinikela (éteint) │ └─o Myxiniformes ou Myxinidae │ ├─o Eptatretinae │ ├─o Paramyxininae │ ├─o Myxininae │ └─o Quadratinae └─o Vertebrata ├─? Myllokunmingia (éteint) │ ├─o Hyperoartia ► └─o ├─o Conodonta (éteint) ► └─o ├─o Pteraspidomorphi (éteint) ► └─o ├─? Anaspida (éteint) │ ├─? Endeiolepidae (éteint) │ ├─o Jaymoytiiformes (éteint) │ │ ├─o Achanarellidae (éteint) │ │ ├─o Jaymoytiidae (éteint) │ │ └─o Euphaneropsidae (éteint) │ └─o │ ├─o Pharyngolepis (éteint) │ └─o │ ├─o Pterygolepis (éteint) │ └─o │ ├─o Rhyncholepididae (éteint) │ └─o Birkeniida (éteint) │ ├─o Lasaniidae (éteint) │ ├─o Ramsaasalepididae (éteint) │ └─o Birkeniidae (éteint) └─o Thelodontomorphi ├─o │ ├─o │ │ ├─o Nikoliviidae (éteint) │ │ └─o Furcacaudiformes (éteint) │ │ ├─o Pezopallichthyidae (éteint) │ │ └─o Furcacaudiidae (éteint) │ └─o Thelodontida (éteint) │ ├─o Thelodontidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Archipelepididae (éteint) │ │ └─o Turiniidae (éteint) │ └─o │ ├─o Apalolepididae (éteint) │ └─o Lanarkiidae (éteint) └─o ├─o │ ├─o Gnathostomata ► │ │ │ └─o │ ├─o Loganiidae (éteint) │ ├─o Shieliidae (éteint) │ └─o Loganelliidae (éteint) └─o ├─o Katoporida (éteint) │ ├─o Phlebolepididae (éteint) │ └─o Katoporodontidae (éteint) └─o Cephalaspidomorphi (éteint) ├─o Galeaspida (éteint) │ ├─o Hanyangaspidae (éteint) │ └─o │ ├─o Xiushuiaspis (éteint) │ ├─o Dayongaspidae (éteint) │ ├─? Duyunolepidae (éteint) │ ├─? Lungmenshanaspidae (éteint) │ ├─? Tridensaspidae (éteint) │ ├─? Nanpanaspidae (éteint) │ └─o │ ├─o Eugaleaspidiformes (éteint) │ │ ├─o Galeaspidae (éteint) │ │ └─o Eugaleaspidae (éteint) │ └─o Polybranchiaspidida (éteint) │ ├─o Polybranchiaspidiformes (éteint) │ └─o Huananaspidiformes (éteint) └─o ├─o Pituriaspida (éteint) └─o Osteostraci (éteint) ├─o Atelaspididae (éteint) │ ├─o Hirella (éteint) │ └─o Atelaspidinae (éteint) └─o ├─o Hemicyclaspis (éteint) └─o Cornuta (éteint) ├─o Cephalaspidida (éteint) └─o ├─o Zenaspidida (éteint) │ ├─o Spangenhelmaspis (éteint) │ ├─o Parametereoaspididae (éteint) │ └─o Zenaspididae (éteint) └─o ├─o │ ├─o groupe Pattenaspis (éteint) │ └─o Benneviaspidida (éteint) │ ├─o Ectinaspis (éteint) │ └─o │ ├─o Securiaspis (éteint) │ └─o │ ├─o Benneviaspididae (éteint) │ └─o Boreaspidoidei (éteint) │ ├─o Hoelaspis (éteint) │ ├─o Severaspis (éteint) │ └─o Boreaspididae (éteint) └─o Thyestiida (éteint) ├─o Ilemoraspis (éteint) └─o ├─o Procephalaspis (éteint) └─o ├─o Auchenaspis (éteint) └─o ├─o Thyestes (éteint) └─o ├─o Witaaspis (éteint) └─o ├─o Kieraspidoidea (éteint) (paraphylétqiue) │ ├─o Didymaspis (éteint) │ └─o Kiaeraspididae (éteint) (paraphylétique) │ └─o Axinaspidoidea (éteint) │ ├─o Nectaspis (éteint) │ └─o │ ├─o Axinaspis (éteint) │ └─o Acrotomaspidinae (éteint) └─o Tremataspidoidea (éteint) ├─o Tyriaspis (éteint) ├─o Saaremaaspis (éteint) └─o Tremataspididae (éteint) ├─o Aestiaspis (éteint) ├─o Dartmuthia (éteint) └─o ├─o Timanaspis (éteint) └─o ├─o Tremataspidinae (éteint) └─o ├─o Dobraspis (éteint) └─o ├─o Tannuaspis (éteint) └─o Sclerodus (éteint)
right|thumb|Requin pèlerin (Cetorhinus maximus, Chondrichthyes, Cetorhinidae)] | right|thumb|Chirurgien (Ctenochaetus hawaiiensis, Osteichthyes, Actinopterygii, Acanthuridae), à Hawaii | ||
Velociraptor (Dinosauria, Theropoda) | souris commune (Mus Musculus, Mammalia, Glires, Muridae) | ||
Chelmon à bec médiocre (Chelmon rostratus, Actinopterygii, Chaetodontidae) | Grenouille aux yeux rouges (Agalychnis callidryas, Amphibia, Hylidae) | Loup (Canis lupus lupus, Mammalia, Canidae) | Grand dauphin (Tursiops truncatus, Mammalia, Delpinidae) |
Lézard des souches (Lacerta agilis, Reptilia, Lacertidae) | Cœlacanthe (Latimeria chalumnae, Sarcopterygii, Coelacanthidae) |