Cet article tente de dresser une chronologie des découvertes des satellites naturels des planètes (et planètes naines ) du système solaire.
Cette liste se limite aux satellites naturels des corps considérés comme des planètes du Système solaire. Elle ne prend donc pas en compte les éventuels satellites d'astéroïdes (comme par exemple Dactyl autour de (243) Ida) ou ceux d'objets transneptuniens autres que Pluton (comme par exemple (136199) Éris).
Les objets sont classés par ordre de première observation humaine (qui correspond au moment où le satellite est réellement découvert). La date de première imagerie peut être antérieure et celle de publication de cette observation (ou d'un ensemble d'observations) ultérieure, parfois de plusieurs années. Les dates indiquées dans les tableaux ci-dessous sont donc annotées à l'aide des abréviations suivantes :
Certains satellites ont connu des découvertes complexes, plusieurs années ayant pu s'écouler avant qu'une confirmation de leur existence ne soit publiée. Dans ce cas, les différentes observations sont indiquées.
La Lune est le seul satellite naturel d'une planète (en l'occurrence, la Terre) à avoir été observé dès l'Antiquité (et très probablement bien avant).
Il est cependant possible que l'astronome chinois Gan De ait réalisé l'observation d'un des satellites de Jupiter en 362 av. J.-C. [1]
Date | Nom | Planète | Découvreur | |
---|---|---|---|---|
Observation | Publication | |||
7 janvier 1610 | 13 mars 1610 | Io | Jupiter | Galilée |
Europe | Jupiter | Galilée | ||
Callisto | Jupiter | Galilée | ||
11 janvier 1610 | 13 mars 1610 | Ganymède | Jupiter | Galilée |
25 mars 1655 | 5 mars 1656 | Titan | Saturne | Huygens |
25 octobre 1671 | 1673 | Japet | Saturne | Cassini |
23 décembre 1672 | 1673 | Rhéa | Saturne | Cassini |
21 mars 1684 | 22 avril 1686 | Téthys | Saturne | Cassini |
Dioné | Saturne | Cassini |
Date | Nom | Planète | Découvreur | |
---|---|---|---|---|
Observation | Publication | |||
11 janvier 1787 | 15 février 1787 | Titania | Uranus | Herschel |
Obéron | Uranus | Herschel | ||
28 août 1789 | 12 novembre 1789 | Encelade | Saturne | Herschel |
17 septembre 1789 | 12 novembre 1789 | Mimas | Saturne | Herschel |
Date | Nom | Planète | Découvreur | |
---|---|---|---|---|
Observation | Publication | |||
10 octobre 1846 | 13 novembre 1846 | Triton | Neptune | Lassell |
16 septembre 1848 | Octobre 1848 | Hypérion | Saturne | Bond, Bond, Lassell |
24 octobre 1851 | ? | Ariel | Uranus | Lassell |
? | Umbriel | Uranus | Lassell | |
12 août 1877 | ? | Déimos | Mars | Hall |
18 août 1877 | ? | Phobos | Mars | Hall |
9 septembre 1892 | 4 octobre 1892 | Amalthée | Jupiter | Barnard |
16 août 1898 | 17 mars 1899 | Phœbé | Saturne | Pickering |
Date | Nom | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | |||
3 déc. 1904 | 6 jan. 1905 | Himalia | Jupiter | Perrine | |
2 jan. 1905 | 27 fév. 1905 | Élara | Jupiter | Perrine | |
28 avr. 1905 | Thémis [2] | Saturne | Pickering | ||
27 jan. 1908 | 28 fév. 1908 | 1er mars 1908 | Pasiphaé | Jupiter | Melotte |
Date | Nom | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | |||
21 jul. 1914 | Sinopé | Jupiter | Nicholson |
Date | Nom | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | |||
6 jul. 1938 | Lysithéa | Jupiter | Nicholson | ||
30 jul. 1938 | Carmé | Jupiter | Nicholson |
Date | Nom | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | |||
16 fév. 1948 | Miranda | Uranus | Kuiper | ||
1er mai 1949 | Néréide | Neptune | Kuiper |
Date | Nom | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | |||
28 sep. 1951 | Ananké | Jupiter | Nicholson |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | ||||
15 déc. 1966 | Janus [3] | S/1966 S 2 | Saturne | Dollfus | ||
18 déc. 1966 | Épiméthée | Saturne | Walker |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | ||||
11 sep. 1974 | 20 sep. 1974 | Léda | Jupiter | Kowal | ||
30 sep. 1975 | 3 oct. 1975 | Thémisto [4] | S/1975 J 1 | Jupiter | Kowal | |
13 avr. 1978 | 22 juin 1978 | Charon | S/1978 P 1 | Pluton | Christy | |
8 jul. 1979 | 23 nov. 1979 | Adrastée | S/1979 J 1 | Jupiter | Jewitt, Danielson / Voyager 2 |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | ||||
19 jan. 1980 | Janus | S/1980 S 1 | Saturne | Confirmé par Voyager 1 | ||
26 jan. 1980 | Épiméthée | S/1980 S 3 | Saturne | Confirmé par Voyager 1 | ||
1er mar. 1980 | Hélène | S/1980 S 6 | Saturne | Laques, Lecacheux | ||
13 mar. 1980 | Calypso | S/1980 S 25 | Saturne | Pascu, Seidelmann, Baum, Currie | ||
8 avr. 1980 | Télesto | S/1980 S 13 | Saturne | Smith, Reitsema, Larson, Fountain, Voyager 1 | ||
5 mar. 1979 | 28 avr. 1980 | Thébé | S/1979 J 2 | Jupiter | Synnott, Voyager 1 | |
4 mar. 1979 | 26 août 1980 | Métis | S/1979 J 3 | Jupiter | Synnott, Voyager 1 | |
oct. 1980 | Atlas | S/1980 S 28 | Saturne | Terrile, Voyager 1 | ||
oct. 1980 | Prométhée | S/1980 S 27 | Saturne | Collins, Voyager 1 | ||
oct. 1980 | Pandore | S/1980 S 26 | Saturne | Collins, Voyager 1 | ||
24 mai 1981[5] | 29 mai 1981 | Larissa | S/1981 N 1 S/1989 N 2 |
Neptune | Reitsema, Hubbard, Lebofsky, Tholen, Voyager 2 | |
23 août 1981 | S/1981 S 14 [6] | Saturne | Gordon, Murray et Beurle | |||
30 déc. 1985 | Puck | S/1985 U 1 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
3 jan. 1986 | Juliette | S/1986 U 2 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
3 jan. 1986 | Portia | S/1986 U 1 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
9 jan. 1986 | Cressida | S/1986 U 3 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
13 jan. 1986 | Desdémone | S/1986 U 6 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
13 jan. 1986 | Rosalinde | S/1986 U 4 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
13 jan. 1986 | Bélinda | S/1986 U 5 | Uranus | Synnott, Voyager 2 | ||
18 jan. 1986 | Perdita [7] | S/1986 U 10 | Uranus | Karkoschka | ||
20 jan. 1986 | Cordélia | S/1986 U 7 | Uranus | Terrile, Voyager 2 | ||
20 jan. 1986 | Ophélie | S/1986 U 8 | Uranus | Terrile, Voyager 2 | ||
23 jan. 1986 | Bianca | S/1986 U 9 | Uranus | Smith, Voyager 2 | ||
< 16 juin 1989 [8] | Protée | S/1989 N 1 | Neptune | Synnott, Voyager 2 | ||
28 jul. 1989 | Despina | S/1989 N 3 | Neptune | Synnott, Voyager 2 | ||
28 jul. 1989 | Galatée | S/1989 N 4 | Neptune | Synnott, Voyager 2 | ||
18 sep. 1989 | Thalassa | S/1989 N 5 | Neptune | Terrile, Voyager 2 | ||
18 sep. 1989 | Naïade | S/1989 N 6 | Neptune | Terrile, Voyager 2 |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | ||||
16 jul. 1990 |
Pan | S/1981 S 13 | Saturne | Showalter, Voyager 2 | ||
6 sep. 1997 | Caliban | S/1997 U 1 | Uranus | Gladman, Nicholson, Burns, Kavelaars | ||
6 sep. 1997 | Sycorax | S/1997 U 2 | Uranus | Gladman, Nicholson, Burns, Kavelaars | ||
18 mai 1999 | Perdita[7] | S/1986 U 10 | Uranus | Karkoschka, Voyager 2 | ||
18 jul. 1999 | Sétébos | S/1999 U 1 | Uranus | Kavelaars, Gladman, Holman, Petit, Scholl | ||
18 jul. 1999 | Stéphano | S/1999 U 2 | Uranus | Gladman, Holman, Kavelaars, Petit, Scholl | ||
18 jul. 1999 | Prospéro | S/1999 U 3 | Uranus | Holman, Kavelaars, Gladman, Petit, Scholl | ||
6 oct. 1999 | Callirrhoé | S/1999 J 1 | Jupiter | Scotti, Spahr, McMillan, Larsen, Montani, Gleason, Gehrels |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Imagerie | Observation | Publication | ||||
7 août 2000 | Ymir | S/2000 S 1 | Saturne | Gladman | ||
7 août 2000 | Paaliaq | S/2000 S 2 | Saturne | Gladman | ||
7 août 2000 | Kiviuq | S/2000 S 5 | Saturne | Gladman | ||
23 sep. 2000 | Siarnaq | S/2000 S 3 | Saturne | Gladman, Kavelaars | ||
23 sep. 2000 | Tarvos | S/2000 S 4 | Saturne | Kavelaars, Gladman | ||
23 sep. 2000 | Ijiraq | S/2000 S 6 | Saturne | Kavelaars, Gladman | ||
23 sep. 2000 | Thrymr | S/2000 S 7 | Saturne | Gladman, Kavelaars | ||
23 sep. 2000 | Skathi | S/2000 S 8 | Saturne | Kavelaars, Gladman | ||
23 sep. 2000 | Mundilfari | S/2000 S 9 | Saturne | Gladman, Kavelaars | ||
23 sep. 2000 | Erriapo | S/2000 S 10 | Saturne | Kavelaars, Gladman | ||
23 sep. 2000 | Suttungr | S/2000 S 12 | Saturne | Gladman, Kavelaars | ||
9 nov. 2000 | Albiorix | S/2000 S 11 | Saturne | Holman, Spahr | ||
21 nov. 2000 | Thémisto [4] | S/2000 J 1 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier | ||
23 nov. 2000 | Calycé | S/2000 J 2 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
23 nov. 2000 | Jocaste | S/2000 J 3 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
23 nov. 2000 | Érinomé | S/2000 J 4 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
23 nov. 2000 | Harpalycé | S/2000 J 5 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
23 nov. 2000 | Isonoé | S/2000 J 6 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
23 nov. 2000 | Praxidiké | S/2000 J 7 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
25 nov. 2000 | Mégaclité | S/2000 J 8 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
25 nov. 2000 | Taygèté | S/2000 J 9 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
26 nov. 2000 | Chaldèné | S/2000 J 10 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans | ||
5 déc. 2000 | S/2000 J 11 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Fernández, Magnier, Dahm, Evans |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
13 août 2001 | Trinculo | S/2001 U 1 | Uranus | Holman, Kavelaars, Milisavljevic |
13 août 2001 | Francisco | S/2001 U 3 | Uranus | Holman, Kavelaars, Milisavljevic, Gladman |
13 août 2001 | Ferdinand | S/2001 U 2 | Uranus | Holman, Kavelaars, Milisavljevic |
9 décembre 2001 | Hermippé | S/2001 J 3 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
9 décembre 2001 | Eurydomé | S/2001 J 4 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
9 décembre 2001 | Spondé | S/2001 J 5 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
9 décembre 2001 | Calé | S/2001 J 8 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
10 décembre 2001 | Autonoé | S/2001 J 1 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Thyoné | S/2001 J 2 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Pasithée | S/2001 J 6 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Euanthé | S/2001 J 7 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Orthosie | S/2001 J 9 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Euporie | S/2001 J 10 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
11 décembre 2001 | Aitné | S/2001 J 11 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
13 août 2002 | Laomédie | S/2002 N 3 | Neptune | Holman, Kavelaars, Grav, Fraser, Milisavljevic |
14 août 2002 | Halimède | S/2002 N 1 | Neptune | Holman, Kavelaars, Grav, Fraser, Milisavljevic |
14 août 2002 | Sao | S/2002 N 2 | Neptune | Holman, Kavelaars, Grav, Fraser, Milisavljevic |
14 août 2002 | Néso | S/2002 N 4 | Neptune | Holman, Kavelaars, Grav, Fraser, Milisavljevic |
31 octobre 2002 | Arché | S/2002 J 1 | Jupiter | Sheppard, Meech, Hsieh, Tholen, Tonry |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
5 février 2003 | Narvi | S/2003 S 1 | Saturne | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
5 février 2003 | Eukéladé | S/2003 J 1 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh |
5 février 2003 | S/2003 J 2 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh | |
5 février 2003 | S/2003 J 3 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh | |
5 février 2003 | S/2003 J 4 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh | |
6 février 2003 | S/2003 J 5 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh | |
6 février 2003 | Hélicé | S/2003 J 6 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh |
6 février 2003 | S/2003 J 23 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández | |
8 février 2003 | Aoédé | S/2003 J 7 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández, Hsieh |
8 février 2003 | Hégémone | S/2003 J 8 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández |
6 février 2003 | S/2003 J 9 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández | |
6 février 2003 | S/2003 J 10 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández | |
6 février 2003 | Callichore | S/2003 J 11 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández |
8 février 2003 | S/2003 J 12 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández | |
9 février 2003 | Cyllèné | S/2003 J 13 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
8 février 2003 | Coré | S/2003 J 14 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna |
6 février 2003 | S/2003 J 15 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Fernández | |
6 février 2003 | S/2003 J 16 | Jupiter | Gladman, Sheppard, Jewitt, Kleyna, Kavelaars, Petit, Allen | |
8 février 2003 | S/2003 J 17 | Jupiter | Gladman, Sheppard, Jewitt, Kleyna, Kavelaars, Petit, Allen | |
6 février 2003 | S/2003 J 18 | Jupiter | Gladman, Kavelaars, Petit, Allen, Sheppard, Jewitt, Kleyna | |
6 février 2003 | S/2003 J 19 | Jupiter | Gladman, Sheppard, Jewitt, Kleyna, Kavelaars, Petit, Allen | |
6 février 2003 | Mnémé | S/2003 J 21 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Gladman, Kavelaars, Petit, Allen |
9 février 2003 | Carpo | S/2003 J 20 | Jupiter | Sheppard, Gladman, Kavelaars, Petit, Allen, Jewitt, Kleyna |
9 février 2003 | Telxinoé | S/2003 J 22 | Jupiter | Sheppard, Jewitt, Kleyna, Gladman, Kavelaars, Petit, Allen |
25 août 2003 | Perdita [7] | S/1986 U 10 | Uranus | Télescope spatial Hubble |
25 août 2003 | Mab | S/2003 U 1 | Uranus | Showalter, Lissauer |
25 août 2003 | Cupidon | S/2003 U 2 | Uranus | Showalter, Lissauer |
29 août 2003 | Marguerite | S/2003 U 3 | Uranus | Sheppard, Jewitt |
29 août 2003 | Psamathée | S/2003 N 1 | Neptune | Jewitt, Kleyna, Sheppard, Holman, Kavelaars |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
1er juin 2004 | Méthone [6] | S/2004 S 1 | Saturne | Porco, Charnoz, Brahic, Dones / Cassini-Huygens |
1er juin 2004 | Pallène [6] | S/2004 S 2 | Saturne | Porco, Charnoz, Brahic, Dones / Cassini-Huygens |
21 juin 2004 | S/2004 S 3 | Saturne | Murray, Porco / Cassini-Huygens | |
21 juin 2004 | S/2004 S 4 | Saturne | Spitale, Porco / Cassini-Huygens | |
21 octobre 2004 | Pollux | S/2004 S 5 | Saturne | Porco / Cassini-Huygens |
2004 | S/2004 S 6 | Saturne | Porco / Cassini-Huygens | |
2004 | S/2004 S 19 | Saturne | Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna, Brian G. Marsden |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
1er mai 2005 | Daphnis | S/2005 S 1 | Saturne | Porco et. al. / Cassini-Huygens |
15 mai 2005 | Nix | S/2005 P 2 | Pluton | Weaver, Stern, Mutchler, Steffl, Buie, Merline, Spencer, Young, Young |
15 mai 2005 | Hydra | S/2005 P 1 | Pluton | Weaver, Stern, Mutchler, Steffl, Buie, Merline, Spencer, Young, Young |
10 septembre 2005 | Dysnomie | S/2005 (136199) 1 | Éris | Brown, van Dam, Bouchez, Le Mignant, Campbell, Chin, Conrad, Hartman, Johansson, Lafon, Rabinowitz, Stomski, Summers, Trujillo et Wizinowich |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
Entre le 4 janvier et le 30 avril 2006 |
S/2006 S 1 | Saturne | David C. Jewitt, Scott S. Sheppard, Jan Kleyna et Brian G. Marsden. | |
S/2006 S 2 | ||||
S/2006 S 3 | ||||
S/2006 S 4 | ||||
S/2006 S 5 | ||||
S/2006 S 6 | ||||
S/2006 S 7 | ||||
S/2006 S 8 | ||||
5 janvier 2006 | S/2007 S 1 | Saturne | David C. Jewitt, Scott S. Sheppard, Jan Kleyna et Brian G. Marsden |
Date | Nom | Désignation | Planète | Découvreur |
---|---|---|---|---|
Entre le 18 janvier et le 19 avril 2006 |
S/2007 S 2 | Saturne | Sheppard, Jewitt, Kleyna et Marsden | |
S/2007 S 3 |